ต้นขี้หนอน (Khi non)
ชื่อท้องถิ่น : ขี้มอด (ขอนแก่น, นครราชสีมา)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Zollingeria dongnaiensis Pierre
วงศ์ : Sapindaceae
ลักษณะทางกายภาพ
ลักษณะทั่วไป ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 20 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดรูปไข่หรือเป็นพุ่มกลม โปร่ง เปลือกนอกสีเทาดำ เรียบ แตกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ มีรูระบายอากาศสีน้ำตาลทั่วไป เปลือกในสีขาว ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ เรียงเวียน มีใบย่อย 4-8 คู่ ใบย่อยเรียงสลับกึ่งเวียน รูปร่างใบย่อยรีหรือขอบขนานหรือรุปไข่กลับหัว ปลายใบย่อยแหลมหรือเว้าบุ๋ม ฐานใบย่อยเบี้ยว ขอบใบย่อยเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบอ่อนมีขนนุ่ม ใบแก่เกลี้ยงก่อนร่วงมีสีเหลือง ขนาด 2.5-5 x 5-12 เซนติเมตร ช่อแบบแยกแขนง ที่ง่ามใบหรือปลายกิ่ง ดอกขนาดเล็ก กลีบเลี้ยงกลีบดอกอย่างละ 5 กลีบ กลีบดอกสีขาวหรือเหลือง มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลแห้งมีครีบบางๆ 3 ครีบ ผลแก่สีน้ำตาล พบในป่าผสมผลัดใบ ป่าดิบแล้ง
การใช้ประโยชน์ในทางเศรษฐกิจ
1. ยอดอ่อนใช้รับประทานเป็นผักสดร่วมกับน้ำพริก
2. ผลใช้ทำเป็นเครื่องประดับ
3. ปลูกเป็นไม้ประดับ
สรรพคุณทางการแพทย์
1. ด่างไม้ยาแก้โรคกระษัย ยาแก้หวัด คัดจมูก ยาแก้นิ่ว ขับปัสสาวะ ยาขับมุตกิดของสตรี
2. เปลือกต้นรสขมเย็น ยาแก้ไข้ ดับพิษร้อน แก้ร้อนใน แก้หวัดคัดจมูก วิธีการใช้
3. ใบยาแก้ร้อนใน
ข้อแนะนำและข้อควรระวัง
สำหรับการใช้ขี้หนอนเป็นสมุนไพร ในการบำบัดรักษาโรคต่างๆ ควรระมัดระวังในการใช้เช่นเดียวกันกับการใช้สมุนไพรชนิดอื่นๆ โดยควรใช้ในขนาด และปริมาณที่เหมาะสมที่ได้ระบุไว้ในตำรับตำราต่างๆ ไม่ควรใช้ในขนาดที่มากจนเกินไปหรือใช้ต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลานานจนเกินไป เพราะอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาวได้ สำหรับเด็กสตรีมีครรภ์ หรือ ผู้ป่วยเรื้อรังก่อนจะใช้ขี้หนอนเป็นยาสมุนไพรควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนทุกครั้ง
อ้างอิง
กำลังรวบรวมข้อมูลเพื่อใช้ในการอ้างอิง
